मुदत योजना म्हणजे काय?
मुदत विमा योजना म्हणजे शुद्ध जीवन विमा योजनेचा एक प्रकार ज्यामध्ये एखाद्याचे जीवन जोखीम कार्यक्षमतेने संरक्षित होते. यानुसार
जेव्हा मृत्यू होतो, तेव्हा लाभधारकास पैसे दिले जातात. जर पॉलिसीधारक मुदतीनंतर जिवंत असल्यास कोणताही आर्थिक फायदा होत नाही. अशाप्रकारे, मुदतीची योजना तुम्हाला फायदे देत नाही. त्यामुळेच आपण कमीतकमी शक्य प्रीमियमवर जोखीम पूर्ण करण्यासाठी एक मुदत योजना खरेदी केली पाहिजे.
मृत्यूचा दावा नाकारणे
मृत्यूचा दावा वेगवेगळ्या कारणावरून नाकारला जाऊ शकतो.
त्याची खाली काही कारणे दिली आहेतः
- प्रस्ताव अर्जमधील चुकीची / अपुरी माहिती
- आरोग्याचा अचूक इतिहास सांगण्यात अयशस्वी असणे
- विमा योजना संपणे
विमा कंपन्यांमार्फत बहुतेक पॉलिसी निकाली काढल्या जातात. विमा कंपनीची कार्यक्षमता समजून घेण्यासाठी तुम्ही क्लेम सेटलमेंट रेशो आणि मृत्यूचे दर तपासून पाहू शकता.
क्लेम सेटलमेंट रेशो विमा कंपनीच्या कामगिरीचे सूचक असते. जरी हे विमा कंपनीच्या कार्यप्रदर्शनाचे परिपूर्ण सूचक नसले तरी तुम्हे यावर काही प्रमाणात अवलंबून राहू शकता.
दाव्यांचा निपटारा करण्यात जोखीम भासत असल्यास आपण अनेक पर्याय एक्सप्लोर केले पाहिजेत. एका मुदतीच्या योजनेपेक्षा अधिक योजना निवडल्याने तुम्ही काही समस्यांवर विस्तारीतपणे मात करू शकता.
दोन-मुदत विमा योजनेचे फायदे
तुमच्या विमा गरज पुरविण्यासाठी तुम्ही दोन किंवा अधिक मुदतीच्या विमा योजना खरेदी करू शकता. त्यामुळे विमा योजनेसाठी एकपेक्षा जास्त लाभार्थी मिळवणे शक्य होते. तुमच्याकडे दोन विमा योजना असल्यास, दोन्ही विमा योजनांसाठी समान लाभार्थ्यास नामित करण्याची कोणतीही अट नसते. याव्यतिरिक्त, टर्म इंश्योरेंस कॅल्क्युलेटर वापर करून व योजनांची ऑनलाईन तुलना करून तुम्ही परवडणार्या प्रीमियमसह सर्वोत्तम योजना निवडू शकता.
- अतिरिक्त संरक्षण - एकापेक्षा जास्त मुदतीच्या विमा योजनेचे सदस्यत्व मिळवून अतिरिक्त संरक्षण मिळवता येते.
- मृत्यू लाभ - लाभार्थी एकापेक्षा जास्त पॉलिसीद्वारे मृत्यूनंतर लाभ मिळवू शकतात.
- दावा नाकारण्याचे टाळणे - जेव्हा तुम्ही अनेक विमा योजना विकत घेता तेव्हा तुमचा दावा नाकारला जाऊ शकतो. परंतु एखादा इन्शुरन्सर आपला हक्क नाकारत असला तरी तुमच्याकडे हक्क निकाली काढणारा दुसरा विमाधारक असतो. अशाप्रकारे, तुमचे नामनिर्देशित / लाभार्थी संरक्षित राहतात.
- क्लेम सेटलमेंट प्रमाण - क्लेम सेटलमेंट प्रमाण वेगवेगळ्या विम्यासाठी भिन्न असू शकतात. जर तुमच्या विमा द्येयकाकडे जास्त क्लेम सेटलमेंट प्रमाण असेल तर तुमच्या दाव्याची शक्यता वाढेल.
- मैलाचा दगड गाठा - एकाधिक विमा योजना तुम्हाला आयुष्यातील महत्त्वाच्या टप्प्यांनुसार योजना करण्यात मदत करतात. तुम्ही तुमच्या अवलंबितांच्या गरजेनुसार विमा योजनेची सदस्यता घेऊ शकता. मुलांचे शिक्षण, मुलांचे लग्न आणि नवीन घर खरेदी ही काही नवीन मैलाचे दगड आहेत जी विमा पॉलिसीद्वारे पूर्ण केली जाऊ शकतात.
- मृत्यु दावा - पॉलिसीधारकाची पॉलिसीची मुदत संपुष्टात येण्यापूर्वी त्या व्यक्तीचा मृत्यू झाल्यास त्याच्या लाभधारकास एकरकमी देय रक्कम देण्यात येते, यालाच मृत्यूचा दावा म्हंटले जाते. लाभार्थ्यास मिळणारे देय हे पॉलिसीच्या अटी व शर्तीनुसार तयार केले जाते.
पहिल्या विमा पॉलिसीबद्दलची संपूर्ण माहिती दुसर्याला विमा कंपनीला जाहीर करणे अनिवार्य असते. तुम्ही तृतीय विमा पॉलिसी खरेदी केल्यास प्रथम आणि द्वितीय विमा पॉलिसीची माहिती हि तिसर्या विमा कंपनीबरोबर सामायिक करणे गरजेचे असते.
चुकीच्या पद्धतीने केलेले दवे नाकारले जाऊ शकतात.
निर्बंध
एकापेक्षा जास्त जीवन विमा योजना विकत घेण्यावर काही प्रतिबंध सुद्धा आहेत. सर्व विमा योजनेची विमा रक्कम मानव जीवन मूल्यापेक्षा जास्त नसावी.
जोखीम मूल्यांकन विमा कंपनीद्वारे केले जाते. आपण प्रस्ताव सादर करताच एखादी विमा कंपनी आपले प्रस्ताव अधोरेखित करण्याच्या प्रक्रियेत सामील होते. प्रीमियम आणि रक्कम निश्चित करण्यापूर्वी, विमा कंपनी तुमच्या आरोग्याशी संबंधित विविध प्रकारच्या जोखमीचे मूल्यांकन करेल.
विमा योग्यता अर्जदाराच्या वार्षिक उत्पन्नावर आणि अस्तित्त्वात असलेल्या लाइफ कव्हरवर आधारित आहे.
कर्जाची परतफेड करण्याचे धोरण
तुम्हाला जर 10 वर्षात घर किंवा मालमत्तेसाठी 20 लाख कर्जाची परतफेड करायची असेल तर तुम्ही एका विमा योजनेऐवजी दोन विमा योजना खरेदी करू शकता. तुम्ही १० वर्षांसाठी २० लाखांची व अधिक १० वर्षांसाठी ५० वर्षांची योजना विकत घ्यायला हवी.
प्रकरण 1: जेव्हा दोन्ही पॉलिसी यशस्वीरित्या दावा केल्या जातात तेव्हा आपल्या कर्जाची परतफेड करणे शक्य होते
आणि कर्ज खाते बंद केले जाते. इतर विमा योजनेकडून प्राप्त देय लाभार्थ्याच्या गरजा भागवल्या जाऊ शकतात.
प्रकरण २: विमा योजनेचे पालन न केल्यास एखाद्या विमा कंपनीने तुमचे दवे नाकारले तरीही लाभार्थी कोणत्याही अडचणीशिवाय कर्जाची परतफेड करू शकतात.
अशा प्रकारे, एकाधिक विमा विमाधारकाचे हित शक्य तितक्या चांगल्या प्रकारे संरक्षित करतात.
एकाधिक विमा योजनेचा दावा करणे
एकाधिक विमा पॉलिसीचा दावा करताना, तुम्ही मुदत विमा योजनेची माहिती विमा कंपनीला पुरवली पाहिजे. त्यानंतर आयआरडीएआय (इन्शुरन्स रेग्युलेटरी डेव्हलपमेंट अथॉरिटी ऑफ इंडिया) च्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार विमा कमनीद्वारे एक मानक प्रक्रिया केली जाते.
सर्व विमा कंपन्या आयआरडीएआयच्या देखरेखीखाली काम करतात. आयआरडीएआय ग्राहकांच्या हितसंबंधांचे संरक्षण करते. पॉलिसीवर दावा करण्यात काही अडचण आल्यास संबंधित विमा कंपनीविषयी तिकीट काढले जाऊ शकते. आपणास विमा कंपनीकडून प्रतिसाद मिळाला नाही तर आयआरडीएआयमध्ये तो प्रश्न वाढवला जातो. विमा नियामक आपणास या समस्येचे शांततेने निराकरण करण्यात मदत करेल.
लाभार्थ्यांच्या हिताचे रक्षण कसे करावे ?
लाभार्थ्यांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी तुम्ही कमीतकमी दोन मुदत योजना खरेदी करणे आवश्यक आहे. सर्व विमा पॉलिसीवर मृत्यूच्या लाभाचा दावा लाभार्थी द्वारे केला जाऊ शकतो.
लाभार्थ्याने संबंधिक अधिकाऱ्यांकडून मृत्यूचे प्रमाणपत्र जमा केलेच पाहिजे आणि ते डेथ क्लेम फॉर्म बरोबर सबमिट करायला हवे. विमा कमानी तुमच्या क्लेम फॉर्म वर पुढील प्रक्रिया करेल व तो डेथ क्लेम 10 दिवसांच्या आत निकाली काढला जाईल.
विमा कंपनी लाभार्थीच्या ओळखपत्राची पडताळणी करेल आणि पेमेंट लवकरात लवकर केले जाईल. लाभार्थी संपूर्ण माहिती प्रदान करण्यात अपयशी ठरल्यास विमा कंपनी अतिरिक्त माहितीची मागणी करू शकते. लाभार्थी आवश्यक ते कागदपत्रे सबमिट करण्यात अयशस्वी झाल्यास विमा कंपनीशी संभाषण झाल्या प्रमाणे तिला/त्याला कागदपत्रे पुरवावी लागतील.
एकाधिक विमा योजनांसाठी अर्ज कसा करावा?
आपल्याकडे एकापेक्षा जास्त विमा योजना खरेदी करण्याची योजना असल्यास, तज्ञांनी दिलेल्या टिपांचे अनुसरण करायला हवे. आपण एकाधिक धोरणांची योजनाबद्धपणे योजना करुन वेळ आणि मेहनत वाचवाल.
- एखाद्या एजन्सीकडे जाणे - आपण विमा एकत्रित करणार्याशी संपर्क साधल्यास, एकाधिक कंपन्यांकडून विमा योजना शोधणे शक्य होईल.
- वैद्यकीय तपासणी - आपल्याला एकदाच वैद्यकीय तपासणी करणे आवश्यक आहे व ती माहिती आपण सर्व विमा कंपन्यांसह सामायिक करू शकता. अशा प्रकारे, एकदाच वैद्यकीय तपासणी करून आपण वेळ आणि पैसे वाचवाल.
- विमा करण्याची योग्यता - लाभार्थीची देय व्याज रक्कम हि विमा कंपनीने शोधून काढली पाहिजे. आणि तुम्ही त्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे पूर्ण केली पाहिजेत. आणि जर तुम्ही तुमच्या वडील, आई, मुलगा, किंवा मुलगी यांसारख्या निकटवर्तीय सदस्यांना लाभार्थी म्हणून निवडले तर तुमच्या प्रस्तावावर सहज प्रक्रिया केली जाईल. पण जर तुम्ही तृतीय पक्षाला म्हणजेच मित्र किंवा सहकारी यांना तुमच्या विम्यामध्ये शामिल करत असला तर त्यासाठी तुम्हाला दस्तऐवजीकरणाद्वारे त्यांचे विमा उतरवलेले हित सिद्ध केले पाहिजे.
- विम्याच्या गरजेचे मूल्यांकन - तुमच्या विम्याच्या गरजेचे वेळोवेळी मूल्यांकन करणे गरजेचे असते. उत्पन्न किंवा कौटुंबिक बदलांनुसार आपण आपल्या विम्याच्या गरजेचे मूल्यांकन केले पाहिजे. अतिरिक्त / अनेक विमा योजनांची निवड करणे ही तुमच्यासाठी आर्थिक अडचण असू नये.
- तरुण वयात विमा खरेदी - तुम्ही तरुण वयात मुदत विमा योजनाखरेदी केली पाहिजे. जेव्हा तुम्ही तरुण वयात पॉलिसी खरेदी करता, तेव्हा प्रीमियम कमी असते. तीच सामान प्रीमियम रक्कम तुम्हाला पॉलिसीच्या संपूर्ण मुदतीत भरावी लागेल. म्हणून, विम्याचा हप्तात योगदान देण्यास तुम्हाला आर्थिक अडचण होणार नाही.
- पुनरावलोकन - तुम्हाला तज्ञांनी सामायिक केलेल्या पुनरावलोकनांतून जाण्याचा सल्ला देत आहोत. पुनरावलोकने वेगवेगळ्या कंपन्यांद्वारे प्रदान केलेल्या विमा योजना व त्यातील तुमच्यासाठी योग्य व उत्कृष्ट ठरणाऱ्या विमा योजनेची निवड करण्यास मदत होते. तुम्ही विमा योजनेमध्ये अतिरिक्त राइडर्सची निवड देखील करू शकता जेणेकरून तुम्हाला विमा योजनेचा पुरेपूर फायदा होईल. तुमच्या जीवनात होणारे मुख्य बदल हे सर्वोत्तम विमा पॉलिसीमध्येकव्हर व्हायला हवे.
एक अंतिम शब्द
जेव्हा आपण एका मुदत योजनेपेक्षा जास्त विमा योजना खरेदी करता तेव्हा आपण अतिरिक्त विमा प्रीमियम भरता. तुम्हाला एकाधिक धोरणे व्यवस्थापित करण्यास कठिण वाटू शकते. तथापि, तुम्ही तेव्हाच एकाधिक धोरणांची निवड करायला हवी जेव्हा विमा योजनांचा फायदा हा त्या योजना व्यवस्थापित करण्यात अडचणी होणार नाहीत. विविध विमा कंपन्यांकडून एकाधिक पॉलिसी खरेदी करण्यामध्ये कोणतेही बंधन नाही. नवीन विमा कंपनीकडे पॉलिसीसाठी अर्ज करताना तुम्हाला मागील मुदतीच्या विम्याबद्दल माहिती सामायिक करणे आवश्यक आहे.
नोंद: टर्म इन्शुरन्स म्हणजे काय हे जाणून घ्या
(View in English : Term Insurance)