पद्धतक्र.1:-मानवीजीवनमूल्य
यापद्धतीनुसार ,विमाधारकालाजोविमाविकतघ्यायलापाहिजे, तोथेटजीवनविमासंरक्षणमूल्याशीसंबंधितआहे.त्यालामानवीजीवनमूल्य (एचएलव्ही) असेम्हणतात. हेआयुष्यभरएखाद्याव्यक्तीचेभांडवलमूल्यआहेआणिसध्याच्यामहागाईच्याआधारेमोजलेजाते. चालूवयआणिभविष्यातीलखर्चआणिवर्तमानआणिभविष्यातीलकमाईयातीनघटकांच्याआधारेएचएलव्हीमोजलेजाते.
उदाहरणासहसमजुया,40वर्षेराहुलएकाखासगीकंपनीतनोकरीकरतातत्यांचेवार्षिकवेतन5,00,000रुपयेआहे. त्याचावैयक्तिकखर्च 1,30,000 रुपये / वार्षिकआहे. उर्वरितवेतन3,70,000 आहेजेणेकरूनकुटुंबालात्यांचेदैनंदिनजीवनजगतायेईल. हेअतिरिक्तउत्पन्न3,70,000 रुपयेआहेहेराहुलचेवेतनमूल्यआहे.
एकूणउत्पन्न
|
5 लाखरुपये
|
वैयक्तिकखर्च
|
1लाखरुपये
|
देयकर
|
15000रुपये
|
विम्याचाहप्ता
|
15000रुपये
|
सेवानिवृत्तीचेवय
|
60वर्षे
|
कुटुंबासाठीअतिरिक्तउत्पन्न
|
3.7लाखरुपये
|
परतीचाअपेक्षितदर
|
8%
|
कार्यरतकालावधी
|
20वर्षे
|
मानवीजीवनमूल्य
|
3.9लाखरुपये
|
येथेआपलेमानवीजीवनमूल्यजाणूनघ्या.
पद्धतक्र.2:-उत्पन्नबदलण्याचेमूल्य
यापद्धतिअंतर्गत ,आवश्यकतेनुसारआणिवार्षिकउत्पन्नानुसारआपलेजीवनविमासंरक्षणकितीअसावेयाचीगणनाकरते.
आवश्यकविमासंरक्षण = वार्षिकउत्पन्न*सेवानिवृत्तीसाठीकितीवर्षेबाकीआहेत
उदाहरणार्थविचारकरा, आपलेवार्षिकउत्पन्न 4 लाखरुपयेआहेआणिआपण 30 वर्षांचेआहातआणिपुढील 30 वर्षानंतरनिवृत्तहोण्याचीयोजनाआहे. याप्रकरणातआपलेआवश्यकजीवनविमाउतरवणेकव्हरेजरुपये 12 कोटीआहे (4,00,000*30).
पद्धतक्र.3:-विश्लेषणआवश्यकआहे
यापद्धतीत, गणनाकुटुंबातीलसर्वातधाकट्यासदस्याचेआयुर्मानआणिदिवसा-दररोजच्याकौटुंबिकखर्चावरआधारितकेलीजाते.गणनाकुटुंबातीलसर्वातलहानसदस्याच्याआयुर्मानापर्यंतदिवसाच्याकौटुंबिकखर्चाच्याआधारेकेलीजाते. मूल्यांकनासाठीविचारातघेण्यातयेणारेप्रमुखघटकआहेत:
- विमधरकवरअवलंबितांचीसंख्या
- कर्ज
- मुलांचेशिक्षण
- मुलांचेलग्न
- गृहिनीसाठीतरतूद
- आपणआपल्याकुटुंबासजीवनदेऊइच्छितजीवनशैलीचाप्रकार
- इतरकोणतीहीविशेषगरज
वरीलसर्वखर्चाचेमूल्यांकनकेल्यावरजीरक्कमयेतेतीआपल्याअपघातीनिधनाच्याबाबतीतआपल्याकुटुंबाच्याजीवनशैलीचेरक्षणकरण्यासाठीआवश्यकअसते.आपल्याकडेआधीपासूनअसलेलीलाइफइन्शुरन्सपॉलिसीआणिआपल्यासर्वमालमत्ताकमीकरूनआपल्याकडेअसलेलेनवीनआणिजुन्याआकडेवारीतीलफरकदूरकरणेआवश्यकआहे.लक्षातठेवाकीगुंतविलेल्यामालमत्तेतनिवासआणिगाडीचासमावेशनाही.
आवश्यकतेच्याविश्लेषणामध्येआणिमानवीजीवनाचेमूल्ययांच्यातफरकआहेजोप्रथमजीवनाच्यावेगवेगळ्याटप्प्यावरदिसूशकणार्याआर्थिकउद्दीष्टांचाविचारकरतो. तथापि, मानवीजीवनमूल्यअसेगृहीतधरतेकीविम्याच्याकालावधीतविमाधारकाचेउत्पन्नबदललेजाणारनाही. याशिवायआपणआपल्यागरजांचेविश्लेषणकरूनसेवानिवृत्तीच्यादिवसांचेआकलनकरूशकतो.
पद्धतक्र. 4:-ग्राहकाचाथंबनियम
यापध्दतीनुसार,विम्याचीरक्कमवार्षिकउत्पन्नआणिविमाधारकाच्यावयावरआधारितअनेकपटीनेसुचविलीजाते.उदाहरणार्थ ,20ते30वर्षेवयोगटातीलव्यक्तींनीत्यांच्यावार्षिकउत्पन्नाच्या25 पटकिमतीचीजीवनविमाकव्हरेजअसणेआवश्यकआहे, तर 40-50 वर्षांपेक्षाजास्तवयाचेलोकांचेउत्पन्नाच्या 20 पटआयुष्यविम्याचेसंरक्षणअसावे.
पद्धतक्र.5:-उत्पन्नाचीटक्केवारीआणिप्रीमियम
हानियमजीवनविमाव्याप्तीच्यारकमेपेक्षाप्रीमियमवरखर्चकेलेल्यारकमेचीगणनाकरतो .यानियमानुसारपॉलिसीधारकाच्याएकूणउत्पन्नापैकी 6% आणिप्रत्येकअवलंबितांसाठीअतिरिक्त 1% जीवनविमाप्रीमियमवरखर्चकरावा.जरतुमचेएकूणउत्पन्न 5 लाखरुपयेआहेआणितुमच्याकडेदोनअवलंबिताआहेत- तुमचीपत्नीवमूल. तुमचेजीवनविमाप्रीमियम40,000रुपये (6*500000 + 1*500000*2) असावे.
निष्कर्ष
कालांतरानेजीवनविमाकव्हरेजबदलणेआवश्यकआहे, म्हणूनचआपल्याविम्याच्यागरजेचेनियमितपणेपुनरावलोकनकरणेमहत्वाचेआहे. याव्यतिरिक्त, वरीलपद्धतीआपल्यालाकेवळपॉईंटरमूल्यदेतात. आपल्याआर्थिकपरिस्थितीनुसारअंतिमविमापोर्टफोलिओठरवा.
हेहीवाचा: आपलाइन्शुरन्सकव्हरखूपजास्तकमीआहेका?