एलआयसी जीवन साथी योजना, मूलत: संयुक्त जीवन एंडोमेंट योजना, भारतीय जीवन विमा महामंडळ (एलआयसी) द्वारे विवाहित जोडप्यांसाठी ऑफर केली जाते. या योजनेचे मुख्य वैशिष्ट्य म्हणजे दोन्ही विवाहित सदस्यांना एकाच पॉलिसी अंतर्गत आर्थिक संरक्षण देणे, म्हणजेच ते पती आणि पत्नी दोघांनाही विमा संरक्षण प्रदान करते. ही एक जीवन विमा पॉलिसी आहे जी बचतीकडे लक्ष देते आणि परिपक्वता लाभ आणि मृत्यू लाभ देते.
एलआयसी ऑफ इंडिया द्वारे ऑफर केलेली एलआयसी जीवन साथी पॉलिसी ही एक संयुक्त जीवन विमा पॉलिसी आहे जी दोन व्यक्तींना कव्हरेज प्रदान करते. पॉलिसी पती आणि पत्नी दोघांनाही आर्थिक संरक्षण देते, कोणत्याही अनपेक्षित घटनेच्या बाबतीत त्यांच्या कुटुंबाची सुरक्षा सुनिश्चित करते. पॉलिसीधारक एकल प्रीमियम, मर्यादित प्रीमियम पेमेंट टर्म आणि नियमित प्रीमियम पेमेंटसह विविध प्रीमियम पेमेंट पर्यायांमधून निवडू शकतो. एलआयसी जीवन साथी पॉलिसीच्या फायद्यांमध्ये पॉलिसीच्या मुदतीदरम्यान पॉलिसीधारकांपैकी एकाचा किंवा दोघांचा मृत्यू झाल्यास नामनिर्देशित व्यक्तीला देय मृत्यू लाभ समाविष्ट असतो.
तथापि, कंपनीने तो मागे घेतल्याने ही योजना आता विक्रीसाठी उपलब्ध नाही.
एलआयसी जीवन साथी योजनेचे सर्व पॉलिसी तपशील एक्सप्लोर करण्यासाठी वाचन सुरू ठेवा.
एलआयसी जीवन साथी योजनेद्वारे ऑफर केलेल्या फायद्यांची खाली थोडक्यात चर्चा केली आहे-
कर लाभ*
या योजनेला भारतीय आयकर कायदा कलम ८० सी अंतर्गत भरलेल्या प्रीमियम्ससाठी करातून सूट देण्यात आली आहे. मॅच्युरिटीला देखील करातून सूट देण्यात आली आहे.
*कर लाभ हा कर कायद्यातील बदलांच्या अधीन आहे. मानक T&C लागू.
परिपक्वता लाभ
जमा झालेल्या निहित बोनस व्यतिरिक्त, आश्वासन दिलेली रक्कम, पॉलिसीच्या सदस्यांना मुदतपूर्तीच्या वेळी दिली जाते. पॉलिसीच्या मुदतीनंतर सदस्य जिवंत राहिल्यानंतर त्यांना विमा रक्कम दिली जाते. एक सभासद जिवंत असल्यावरही, दुसर्याला मॅच्युरिटी फायदे मिळतील.
मृत्यूचे फायदे
पॉलिसीच्या एका विवाहित सदस्याचा अनपेक्षित मृत्यू झाल्यास, नंतर खात्री दिलेली रक्कम हयात असलेल्या सदस्याला परत केली जाईल आणि भविष्यात भरावे लागणारे प्रीमियम्स सोडले जातील अशी योजना पुढे चालू ठेवते. जर हयात असलेला विवाहित सदस्य देखील मरण पावला, तर विम्याची रक्कम आणि जमा झालेला वेस्टिंग बोनस पॉलिसीच्या नामांकित व्यक्तींना दिला जातो. लागू झाल्यावर कोणतेही अतिरिक्त आर्थिक लाभ जोडले जातात.
पर्यायी फायदे
एलआयसी जीवन साथी योजना आपल्या पॉलिसीधारकांना पूरक पर्यायी रायडर देखील देते. या अतिरिक्त लाभाचा लाभ घेण्यासाठी, पॉलिसीधारकाला अतिरिक्त प्रीमियम भरावे लागतात.
योजनेची प्रीमियम संरचना
या संयुक्त जीवन एंडोमेंट प्लॅनसाठी प्रीमियम पेमेंट स्ट्रक्चर एलआयसीने ऑफर केलेल्या इतर अनेक विमा योजनांप्रमाणेच आहे. पॉलिसीधारक प्रत्येक वर्षासाठी, तिमाही वर्षासाठी, सहामाहीसाठी किंवा प्रत्येक महिन्यासाठी (केवळ ECS - इलेक्ट्रॉनिक क्लिअरिंग सिस्टम - मोडद्वारे) प्रीमियमचे पेमेंट करू शकतो.
या पद्धतींना पर्याय म्हणून, पॉलिसीधारक प्रीमियमचे एकरकमी पेमेंट देखील करू शकतो.
नियमितपणे भरलेल्या प्रीमियमसाठी (मासिक ECS मोड व्यतिरिक्त), प्रीमियमची किमान रक्कम रु. 10,000 पंधरा ते वीस वर्षांच्या पॉलिसी टर्मसाठी वार्षिक आणि रु. 15,000. दहा वर्षांच्या पॉलिसी टर्मसाठी वार्षिक
ECS मोडद्वारे मासिक भरलेल्या प्रीमियम्ससाठी, प्रीमियमची किमान रक्कम रु.1,000 पंधरा ते वीस वर्षांच्या पॉलिसी टर्मसाठी दरमहा आणि रु.1,500 दहा वर्षांच्या पॉलिसी मुदतीसाठी प्रति महिना.
प्रीमियमचे एकरकमी पेमेंट करण्याची निवड करणार्या पॉलिसीधारकांसाठी, किमान रक्कम रु. 40,000.
आवश्यक कागदपत्रे
प्रत्येक विमा योजनेची स्वतःची कागदपत्रे आणि फॉर्मची आवश्यकता असते. काही योजनांना विशिष्ट दस्तऐवजीकरण रेकॉर्डची आवश्यकता असते, तर काहींना सामान्य रेकॉर्डची आवश्यकता असते. जीवन विमा योजना खरेदी करताना आवश्यक असलेल्या मानक आणि सामान्य कागदपत्रांची यादी खालीलप्रमाणे आहे -
आयडी पुरावा
पत्त्याचा पुरावा
उत्पन्नाचा पुरावा
पॉलिसीधारकाचा पासपोर्ट आकाराचा फोटो
एलआयसी जीवन साथी योजनेअंतर्गत दावा करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या विशिष्ट कागदपत्रांची यादी खालीलप्रमाणे आहे-
दावा फॉर्म 3783
मृत्यु प्रमाणपत्र
पॉलिसी कागदपत्रे
एफआयआर प्रत (जर आणि केव्हा लागू असेल)
शवविच्छेदन अहवाल (लागू असल्यास आणि केव्हा)
कोरोनरचा अहवाल (लागू असल्यास आणि केव्हा)
शीर्षकाचा पुरावा (जर आणि जेव्हा लागू असेल)
मॅच्युरिटीचा दावा करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या कागदपत्रांची यादी खालीलप्रमाणे आहे-
डिस्चार्ज व्हाउचरवर दावा करा
ओळखीचा पुरावा
बँक तपशील
ऑनलाइन खरेदी करण्याची प्रक्रिया
वाढत्या डिजिटल प्लॅटफॉर्ममुळे जीवन विमा संरक्षण आता ऑनलाइन खरेदी केले जाऊ शकते. खालील काही मानक स्टेप्स आहेत ज्यामुळे ग्राहकाला विमा संरक्षण ऑनलाइन खरेदी करता येते-
स्टेप 1: निवडलेल्या विमा प्रदात्याच्या वेबसाइटवरून, सर्वात योग्य योजना निवडा.
स्टेप 2: योजना निवडल्यानंतर, प्लॅनच्या खरेदी पर्यायाकडे नेणारा पर्याय निवडा.
स्टेप 3: योजना खरेदी करण्यासाठी, ग्राहकाला त्यांचे वैयक्तिक आणि जीवनशैली तपशील प्रविष्ट करण्यास सांगितले जाते. एकदा आवश्यक माहिती भरल्यानंतर, ग्राहक पुढे जाऊन योजना खरेदी करू शकतो.
स्टेप 4: जेव्हा ग्राहक डेबिट कार्ड, क्रेडिट कार्ड किंवा वेबसाइटद्वारे ऑफर केलेल्या इतर कोणत्याही सुरक्षित पेमेंट गेटवेद्वारे पेमेंट करतो तेव्हा खरेदी प्रक्रिया पूर्ण होते.
योजनेतील प्रमुख अपवाद
खालील विशिष्ट अपवर्जन आहेत जे एलआयसी जीवन साथी पॉलिसीसाठी नमूद केले आहेत-
समजा प्रिन्सिपल लाइफ अॅश्युअर्ड एका वर्षाच्या आत आत्महत्या करून मरण पावला. अशा परिस्थितीत, कॉर्पोरेशन योजनेच्या सद्गुणावर आधारित कोणताही दावा प्रदान करणार नाही, पॉलिसीधारकाच्या मृत्यूनंतरच्या निधी मूल्याशिवाय.
पती-पत्नी जीवन विमाधारकाचे आत्महत्या करून निधन झाल्यास, महामंडळ योजनेशी संबंधित कोणत्याही प्रकारचे दावे प्रदान करणार नाही.
प्रश्न: एलआयसी जीवन साथी योजनेंतर्गत कर्ज मिळू शकते का?
उत्तर: नाही, या योजनेंतर्गत कर्ज मिळण्याची कोणतीही तरतूद नाही.
प्रश्न: एलआयसी जीवन साथी पॉलिसीसाठी काही कूलिंग-ऑफ कालावधी असेल का?
उत्तर: होय, पंधरा दिवसांचा कूलिंग-ऑफ कालावधी ज्यामध्ये ग्राहक पॉलिसीसह असलेल्या अटी व शर्तींशी असमाधानी असल्यास ते कॉर्पोरेशनला पॉलिसी परत करू शकतात. कूलिंग-ऑफ कालावधीत पॉलिसी विमा कंपनीला परत केल्यावर, परत करावयाची रक्कम खालीलप्रमाणे निर्धारित केली जाईल-
ग्राहकाच्या पॉलिसीधारक फंडातील युनिट्सचे मूल्य न वाटप केलेले प्रीमियम आणि वजा केलेले पॉलिसी प्रशासन शुल्क व्यतिरिक्त.
प्रिन्सिपल लाइफ अॅश्युअर्ड आणि पती-पत्नी लाइफ अॅश्युअर्ड या दोघांनाही हमी दिलेल्या रकमेच्या प्रत्येक हजारामागे 0.20 रुपये एकत्र घेतले जातील त्या दराने कमी शुल्क.
प्रश्न: एलआयसी जीवन साथी योजनेमध्ये मृत्यू लाभाची विमा रक्कम पॉलिसीधारकांच्या निधीमध्ये हस्तांतरित करण्याचा पर्याय असेल का?
उत्तर: होय, प्लॅनमधील हयात असलेल्या सदस्यासाठी मृत्यू लाभ (आश्वासित रक्कम) पॉलिसीधारकांच्या निधीमध्ये हस्तांतरित करण्याचा पर्याय आहे. ही प्रक्रिया घडलेल्या मृत्यूच्या सूचनांसह व्यायामात आणली पाहिजे. ही हस्तांतरित केलेली रक्कम भविष्यात कोणत्याही वेळी पॉलिसीधारकाच्या निधीतून पूर्णपणे किंवा काही भागांमध्ये तीन वर्षांच्या प्रतीक्षा कालावधीच्या निर्बंधांशिवाय काढली जाऊ शकते.
प्रश्न: एलआयसी जीवन साथी पॉलिसी पुन्हा चालू शकते का?
उत्तर: होय, प्रिन्सिपल लाइफ अॅश्युअर्डद्वारे पॉलिसीचे पुनरुज्जीवन विमा हप्त्याच्या शेवटच्या तारखेनंतर दोन वर्षांनी किंवा मुदतपूर्तीच्या कालावधीपूर्वी, कोणत्या कालावधीपूर्वी येते यावर अवलंबून असते. ज्या कालावधीत पॉलिसीला पुनरुज्जीवन करण्याची विंडो असते त्याला "पुनरुज्जीवन कालावधी" किंवा "पुनरुज्जीवनाचा कालावधी" म्हणतात. कमीत कमी तीन पूर्ण वर्षांच्या विम्याचा हप्ता न भरलेल्या पॉलिसीचे पुनरुज्जीवन करण्यासाठी, पहिल्या प्रीमियमच्या शेवटच्या तारखेपासून दोन वर्षांच्या आत पॉलिसीचे पुनरुज्जीवन केले जाते जे भरले गेले नाही. अशा प्रकरणांमध्ये, कॉर्पोरेशन पॉलिसी चालू ठेवण्यासाठी जामीन म्हणून काम करणारे पुरावे मागू शकते. जेव्हा कमीत कमी तीन पूर्ण वर्षांचे प्रीमियम भरले गेले असतील तर पुढील प्रीमियम अदा केले जातात, तेव्हा पॉलिसी न भरलेल्या पहिल्या प्रीमियमच्या तारखेपासून दोन वर्षांच्या आत आणि मॅच्युरिटी कालावधीपूर्वी परत आणली जाऊ शकते. ग्राहकांना सूचित करण्यात येते की, कॉर्पोरेशनला पॉलिसींच्या पुनरुज्जीवनाबाबत वेळोवेळी सुधारणा करण्याचा अधिकार आहे. पुनरुज्जीवनासाठी धोरणे स्वीकारण्याचा किंवा नाकारण्याचा अधिकार त्याच्याकडे आहे.
प्रश्न: एलआयसी जीवन साथी योजना असाइनमेंटसाठी परवानगी देते का?
उत्तर: होय, योजना असाइनमेंटसाठी परवानगी देते.
प्रश्न: एलआयसी जीवन साथी पॉलिसीसाठी आवश्यक विमा रक्कम किती आहे?
उत्तर: नियमितपणे भरलेल्या प्रीमियम्स आणि सिंगल प्रीमियम पेमेंटसाठी या योजनेंतर्गत किमान विमा रक्कम भिन्न असते. नियमितपणे भरल्या जाणार्या प्रीमियम्ससाठी, किमान हमी दिलेली रक्कम PLA आणि SLA मधील प्रत्येक प्रीमियमच्या वार्षिक दराच्या पाच पट आहे. एकल पेमेंट प्रीमियमसाठी, किमान विमा रक्कम पॉलिसीच्या प्रत्येक सदस्याच्या सिंगल प्रीमियमच्या दीडपट आहे.
प्रश्न: आत्मसमर्पण केल्यानंतर एलआयसी जीवन साथी पॉलिसी पुनर्संचयित केली जाऊ शकते का?
उत्तर: नाही, पॉलिसी, एकदा आत्मसमर्पण केल्यानंतर, पुन्हा स्थापित केली जाऊ शकत नाही.
*All savings are provided by the insurer as per the IRDAI approved insurance plan. Standard T&C Apply
^Trad plans with a premium above 5 lakhs would be taxed as per applicable tax slabs post 31st march 2023
+Returns Since Inception of LIC Growth Fund
~Source - Google Review Rating available on:- http://bit.ly/3J20bXZ
++Returns are 10 years returns of Nifty 100 Index benchmark
˜Top 5 plans based on annualized premium, for bookings made in the first 6 months of FY 24-25. Policybazaar does not endorse, rate or recommend any particular insurer or insurance product offered by any insurer. This list of plans listed here comprise of insurance products offered by all the insurance partners of Policybazaar. For a complete list of insurers in India refer to the Insurance Regulatory and Development Authority of India website, www.irdai.gov.in